Hipolit Cegielski (Gaspar Józef Hipolit Cegielski) urodził się 6 stycznia 1813 roku w Ławkach koło Trzemeszna jako drugie dziecko, pochodzącego ze zubożałej szlachty dzierżawcy majątku ziemskiego, Michała Cegielskiego i Józefy z Palkowskich. Trudna sytuacja materialna rodziny jak i wczesna śmierć matki, przyczyniły się do dużej samodzielności młodego Hipolita. Dość późno, bo w wieku 14 lat, rozpoczął naukę w szkole średniej. Początkowo kształcił się w Trzemesznie (1827 - 1830), a następnie w wieku 17 lat został przyjęty do klasy trzeciej Gimnazjum Św. Marii Magdaleny w Poznaniu (1830 - 1835). Przez cały okres gimnazjum uzyskiwał doskonałe wyniki w nauce, za co kilkakrotnie otrzymał roczną nagrodę. We wrześniu 1835 zdał egzamin maturalny i po uzyskaniu stypendium rządowego podjął studia na Uniwersytecie Berlińskim (1835 - 1840), które ukończył uzyskując tytuł doktora filozofii, na podstawie rozprawy De negatonie.

Po powrocie do Poznania, w latach 1840 - 1846 pełnił obowiązki nauczyciela w Gimnazjum Św. Marii Magdaleny w Poznaniu, gdzie uczył łaciny, greki, języka polskiego, historii i geografii. Jednocześnie pracował naukowo wydając publikacje z zakresu językoznawstwa w tym m.in. rozprawę O słowie polskim i koniugacjach jego (1842). Jego autorstwa są również podręczniki: Gramatyka języka greckiego (1843) oraz kilkakrotnie wznawiana Nauka poezji (1845), w której poza teorią poezji zawarł obszerne wypisy z literatury polskiej.

W październiku 1841 roku, w poznańskiej Farze odbył się ślub Cegielskiego z Walentyną Motty (1823 - 1859), córką prof. Jana Mottego. Z tego małżeństwa miał troje dzieci: Karolinę, Stefana i Zofię.

W 1846 roku, po aresztowaniach przywódców przygotowywanego powstania (L. Mierosławski, K. Libelt), Cegielski wraz z kolegami odmówił wykonania polecenia władz szkolnych dotyczącego przeszukania stancji uczniów, podejrzanych o działalność konspiracyjną. Został za to został zawieszony, a w konsekwencji usunięty ze stanowiska w szkole. Pozbawiony środków do życia Cegielski podjął decyzję o rozpoczęciu działalności kupieckiej. Latem 1846 roku odbył dwumiesięczną praktykę w Berlinie, w firmie handlowej Jacob Ravené & Sőhne. Po powrocie, przy finansowej pomocy przyjaciół, otworzył 30 września 1846 roku w poznańskim Bazarze sklep z wyrobami żelaznymi głównie dla potrzeb rolnictwa. Na przełomie 1849/1850 roku uruchomił warsztat remontujący pługi i radła, w którym z czasem rozpoczął produkcję maszyn rolniczych. Szybko rozwijający się zakład przekształcił się w fabrykę narzędzi i maszyn rolniczych przy ul. Koziej (1855). Swoje produkty Cegielski sprzedawał nie tylko w Wielkim Księstwie Poznańskim ale również eksportował do Prus, na Śląsk i do Królestwa Polskiego. Duży popyt skłonił H. Cegielskiego do dalszego rozszerzania produkcji. W tym celu 20 października 1859 roku przy ul. Kolumbii 1 (dziś ul. Strzelecka) oddano do użytku nowoczesną odlewnię, a wraz z nią kolejne oddziały montażowe. Produkowane przez Cegielskiego maszyny rolnicze zdobyły wiele prestiżowych nagród na wystawach m.in.: w Łowiczu, Londynie, Hamburgu, Królewcu.

Doskonale rozwijająca się firma nie przeszkodziła Cegielskiemu w kontynuowaniu pracy naukowej. W 1852 roku ukazało się poszerzone wydanie rozprawy O słowie Polskim i koniugacjach jego oraz kolejne wydanie Nauki poezji. Stał się też jednym z prekursorów literatury o tematyce technicznej na ziemiach polskich wydając w 1858 roku, bogato ilustrowany katalog swoich produktów pt. Narzędzia i machiny uznane za najpraktyczniejsze.

Hipolit Cegielski silnie angażował się w działalność społeczną. Jeszcze podczas pracy w gimnazjum Marii Magdaleny, w połowie lat czterdziestych, związał się z Karolem Marcinkowskim i założonym przez niego Towarzystwem Naukowej Pomocy, którego celem było wspieranie kształcenia uzdolnionej młodzieży z niższych warstw społecznych. W 1846 r. został członkiem dyrekcji Towarzystwa, a w latach 1850 - 1868 pełnił funkcję wiceprezesa. Dzięki wytężonej pracy Cegielskiego Towarzystwo, po przezwyciężeniu trudności finansowych stało się największą w zaborze pruskim instytucją stypendialną.

Ważną rolę odegrał w działalności Centralnego Towarzystwa Gospodarczego, którego prezesem był w latach 1865 - 1868. Po uporządkowaniu finansów tego Towarzystwa podejmował działania zmierzające do upowszechniania oświaty i wiedzy rolniczej. Wytrwale zabiegał o utworzenie szkoły średniej dającej możliwość zdobycia fachowych umiejętności z zakresu rolnictwa. Szkoła taka została ostatecznie utworzona w 1870 roku w Żabikowie koło Poznania. Cegielski jednak nie doczekał jej otwarcia.

Ponadto swą aktywność społeczną Cegielski realizował w Towarzystwie Przemysłowym, którego był współtwórcą i przez pewien czas prezesem, oraz w Poznańskim Towarzystwie Przyjaciół Nauk. Był gorącym zwolennikiem reformy szkolnictwa średniego. Współtworzył szkołę realną w Poznaniu, a w latach 1953 - 1867 był członkiem jej kuratorium.

Duże sukcesy odnosił Hipolit Cegielski na niwie wydawniczej. Debiutował w piśmie Przyjaciel Ludu artykułem Kilka słów o Tygodniku Literackim. Należał do grona twórców polskiej prasy codziennej w zaborze pruskim. Założył dziennik o charakterze liberalno - narodowym Gazeta Polska, którego pierwszy numer ukazał się 22 marca 1848 roku. W 1850 roku w wyniku restrykcyjnych zarządzeń władz pruskich Gazeta została zlikwidowana. Pisał wtedy, do ukazującego się od 1850 do końca 1851 roku Gońca Polskiego, którego wraz z W. Stefańskim i W. Bendkowskim był założycielem. W 1859 roku, po uchyleniu ustaw z 1850 roku, H. Cegielski założył pismo Dziennik Poznański, któremu podobnie jak Gazecie nadał charakter liberalno - narodowy. Wkrótce Dziennik stał się jedną z najważniejszych gazet Wielkopolski. Swoje artykuły publikował również m.in. w takich periodykach jak: Orędownik Naukowy, Ziemianin, Przyroda i Przemysł.

Nieco skromniej przedstawia się działalność polityczna Cegielskiego. W 1849 roku na krótko został posłem do sejmu pruskiego, gdzie był członkiem Koła Polskiego. Już 21 marca złożył mandat poselski protestując przeciwko stanowisku Koła o ograniczonym współdziałaniu z politykami niemieckimi. Sam był zwolennikiem ograniczenia działalności politycznej do obrony praw narodowych. Po skończonej kadencji działał w polskim komitecie wyborczym i sprawował funkcję rajcy miejskiego w Poznaniu, a w 1860 roku był zastępcą przewodniczącego Rady Miejskiej. Tematyka polityczna obecna była jednak w publikowanych przez Cegielskiego artykułach. Wartą podkreślenia jest wydana przez Cegielskiego w Brukseli w 1864 roku broszura Sprawa polska przed Trybunałem Kongresu Europejskiego.
Zmarł na zapalenie płuc 30 listopada 1868 roku w Poznaniu.

„Hipolit Cegielski uczy nas, że wiedza, uczciwa praca i zaangażowanie mogą zmieniać świat na lepsze.”